Vandaag geen pasta…

Daar zit je dan thuis. Niet “gewoon thuiswerken”, zoals zo vaak, maar omdat het Corona-virus de wereld op zijn kop zet. Veel persoonlijke ellende. Scholen dicht. Horeca dicht. Sociale ontwrichting van de economie. Een “intelligente” lockdown met enorme impact. En dan zien we iets bijzonders. Door alle effecten, psychologische angst en buitenlandse beelden van rijen voor winkels slaat de vlam al twee weken in de pan. De Nederlander gaat hamsteren. Dus komt mijn vrouw Ans thuis: “Vandaag geen pasta, schat. De supermarkt was zo goed als leeg: pasta op, gehakt op, paprika op…” De keten, die schuilgaat achter die lege schappen, staat voor een enorme uitdaging. Hij kraakt.

Opschalen in ongekend tempo

Onverwacht, in een split second, genereren retailers een omzet die hoger is dan in de kerstperiode. We zien een run op een breed scala aan producten, zowel food als drogisterij.

Ook verlegt de keten zich: mensen die normaal in restaurants eten, doen dit nu thuis. De foodserviceketen komt vrijwel tot stilstand en schakelt over op thuisbezorgen. Ook als je een Michelin-ster hebt. De retailketen ontploft. Deze moet in een ongekend tempo opschalen. En de thuisbezorgwebsites van zowel retail als foodservice draaien overuren.

Een opschaling waarvoor digitale informatie de basis vormt. En misschien ook wel de uitdaging. De laatste schakel in onze keten is steeds meer gedigitaliseerd. Op basis van kassascans en algoritmes ontvangen de distributiecentra orders. De vraag is dan: hoe snel kunnen leveranciers en producenten anticiperen op die dalende winkelvoorraden en extra bestellingen?

Extra orders, extra snel schakelen

En hoe zit het een (of meer) schakel(s) verder in de keten? Hoe snel komen de orders op gang voor de boeren, tuinders en bijvoorbeeld verpakkingsproducenten? Personele bezetting en machinecapaciteit spelen uiteraard een belangrijke rol in de hele keten. Daarnaast worden vervangende producten verkocht. Als de 250 gram op is, dan maar de 500 gram. Producten bestemd voor foodservice worden doorgestuurd naar het retailschap. Liever producten die niet standaard in het assortiment zitten aanbieden, dan lege schappen.

Administratief en logistiek circus

Naast het administratieve circus rondom een ontploffende keten, komt er ook een gigantische logistieke stroom op gang. Extra vrachtwagens worden ingezet. Vrachtwagens die niet standaard “in het systeem” voorkomen. Ook zij moeten hun transport-orders en documenten snel krijgen, uiteraard digitaal in hun Transport Management Systeem.

Topprestatie

Kortom, COVID-19 laat zien dat de agrifoodketen een topprestatie levert waar we trots op mogen zijn. Tegelijkertijd kunnen we van deze ontwikkeling leren, het geeft food for thought voor latere tijden. Waar ging het digitaal mis in deze hectiek? Hoe kunnen we nóg sneller schakelen en efficiënter met elkaar samenwerken? Voor mij is het helder dat de sleutel ligt in het uitwisselen van informatie in één digitale keten-taal, waarbij digitale muren tussen diverse ketens als retail en foodservice en tussen producenten en retail/foodservice worden geslecht.

Stay healthy,

Harrij Schmeitz

Programmadirecteur Fresh Upstream